Folik asit bir B Vitamini türevidir. Vücutta kan yapımında görev almakla beraber, hücrenin temel yapıtaşlarının oluşumu ve DNA nın, yapımı ve onarımında da yer alır.
Folik asit besinlerle alınmakla beraber, gebelik döneminde takviyeye ihtiyaç duyulur. Hatta sağlıklı beslenen bir gebede diyetle yeterli miktarda alınamayıp, takviye edilmesi gereken 2 madde vardır. Bunlar folik asit ve demirdir.
Gebelikte folik asitin önemi, nöral tüp defektlerini (NTD) önlüyor olmasıdır. Embryoda ilk oluşan ilkel sinir sistemi nöral tüptür. Nöral tüpten, omurilik ve beyin gelişir. Yassı olan öncü doku, silindir şeklinde kapanarak, nöral tüpü oluşturur.
Embriyoda ilk oluşan ilkel sinir sistemi, nöral tüp
Bazı durumlarda, bu tüp, bazı yerlerden kapanamaz, açık kalır (spina bifida) ya da üst kısmı gelişmez (anensefali). Bu anormalliklerin hepsi çok ciddi bazen yaşamla bağdaşmayacak ya da ciddi doğumsal sakatlıklara yol açar. İşte folik asit, bu doğumsal kusur olan NTD oluşumunu önler.
Nöral tüp defekti (NTD) saptanmış, 11 haftalık fetusun ultrason görüntüsü
Nöral tüp, döllenmeden sonraki 3. haftada oluşmaya başladığı için, çoğu kadın daha gebe olduğunu anlamadan bu kusur oluşmuş olabilir. Tüm gebeliklerin % 50-60 ının plansız olduğunu düşünürsek, folik asit takviyesinin, gebe kalınmadanbaşlamış olması gerekir. Bunun en iyi yolu da, üreme çağındaki tüm kadınların yeterli folik asit alımının sağlanmasıdır. Önerilen yeterli doz, üreme çağındaki tüm kadınların günlük 400 microgram folik asit almasıdır.
Gebelikte folik asit takviyesi
Günlük 400 microgram folik asit alımına, gebe kalmadan 1 ay önce başlanmalı ve gebeliğin ilk 3 ayında devam edilmelidir. Bu şekilde bir kullanım, doğacak bebeğin NTD olasılığını %50-70 oranında azaltacaktır. Gebelik öncesi muayene
Folik asit, tek başına alınabileceği gibi, gebeliğe özel hazırlanmış, multivitamin takviyelerinden de alınabilir. Vitamininizin içeriğine bakıp, en az 400 microgram folik asit içerdiğini görmeniz yeterlidir. Genelde bu gebeliğe özel hazırlanmış, multivitamin takviyeleri 800 microgram folik asit içerir ve yeterlidir, ayrıca folik asit almanıza gerek yoktur.
Daha önce NTD li bir bebek hikayeniz varsa, tekrar aynı sakatlıkta bebek doğurma olasılığınız % 2-5 dir. Bu durumda, dozu artırmanız ve 10 katına yani, 4 mgr a çıkarmanız gerekecektir.
Aynı şekilde, gebelik öncesi ve gebelikte artan folik asit takviyesi gereken durumlar; obezite, diyabet, epilepsi ilaçları kullanıyor olmaktır.
Nöral tüp, 10. Haftadan sonra kapandığı için, gebelikte ilk 3 ay folik asit takviyesi yeterlidir.
Son yıllardaki önemli çalışmalar, gebelik öncesi ve gebelik sırasında alınan ek folik asitin aynı zamanda, erken doğum ihtimalini de önemli oranda azalttığını göstermiştir.