Vajinal doğumun 2. evresinde, bebek doğarken doktorunuz, bebeğin daha rahat çıkışını sağlayabilmek için vajinayla, makat arasına bir kesi uygulayabilir. Epizyotomi adı verilen bu doğum kesisinin amacı; bebeğin çıkarken, vajina ve etrafında yırtığa sebep olmasının engellenmesidir. Dolayısıyla, bebeğin çıkımı sırasında, yırtığa sebep olabileceğinin düşünüldüğü durumlarda uygulanır. Bebeğin doğurtulurken, vajina ve çevre dokulara zarar vereceğinin düşünüldüğü bu durumlar; iri bebek, kalp atışı düşmesi sebebiyle bebeğin hızlı bir şekilde doğurtulmasının gerektiği durumlar veya vakum ya da forceps gibi müdahale gerektiren doğumlar olarak sayılabilir.
Eskiden, özellikle ilk doğumların tümünde rutin olarak epizyotomi uygulanırdı. Ama bazı çalışmalar, epizyotominin, yırtıkları çok da engellemediği ve yırtılma olmasın diye yapılan kesinin kendisinin daha zor iyileştiğini ve daha derin yırtıklara uzayabileceğini gösterince, rutin uygulamadan vazgeçildi.
Vajinada kendiliğinden oluşabilecek yırtıkların iyileşmesi bazen çok zor olabilir ve bu yırtıklar geç iyileşmeye, doğum sonrası ağrıya ve ilişki sırasında ağrıya sebep olabilir. Ama aynı şekilde tek başına epizyotomi kesisinin de iyileşmesi kolay olmayabilir hatta bu kesi, kendiliğinden uzayarak, makatı da içine alan derin yırtıklara sebep olabilir.
Dolayısıyla, epizyotomi kararı, bebek doğarken, o esnada, doktorunuz tarafından verilecek bir karardır. Doktorunuz eğer bebeğin çıkarken, vajinada yırtığa sebep olabileceğini hissederse, (deneyimin verdiği bir histir bu), bu kesiyi uygulayabilir.
Epizyotomi kararı verildiyse, öncelikle lokal anestezik ile o bölge uyuşturulur. Epidural anestezi ile doğum gerçekleştiyse, uyuşturmaya gerek olmaz. Bebek doğduktan sonra da, dikilir. Kendiliğinden eriyen dikişler kullanıldığı için alınması gerekmez. Bir süre sonra kendiliğinden iyileşecektir. Bu iyileşme genelde 6 haftaya geçmez. Hemen doğum sonrası, genital bölgeye buz uygulama hem ağrıyı hem de ödemi azaltarak sizi rahatlatacaktır. Doğum sonrası genital bölge bakımında dikkat etmeniz gerekenler size taburculuğunuz esnasında anlatılacaktır. Doğum sonrası cinsel ilişkiye başlanması da derin bir yırtık oluşmadıysa, 6 haftadır.