5. Hafta (4 Hafta 0 Gün - 4 Hafta 6 Gün)
Âdetiniz bu ay gecikti veya gebelik belirtileri oluşmaya başladı.
Acaba hamile misiniz?
Artık gebelik testi yapabilirsiniz. Gebelik varsa bu haftayı gebeliğinizin 5. haftası sayacağız.
Bebeğiniz, yerleştiği yuvasında tüm hızıyla büyümeye devam ediyor.
Bebeğim ne kadar oldu?
Boyu (baş-popo mesafesi), ortalama 4 mm, yani bir susam tanesi kadar...
Tutunmayı başaran embriyonun ortasında omurgasını oluşturacak yarıklanma başladı. Henüz bir susam tanesi kadar...
Bebeğim büyüyor...
Geçen hafta hücre yumağı (blastokist) içindeki hücrelerin bir kısmı plasentayı, bir kısmı embriyoyu, aradaki sıvı da bebeğin etrafını saracak amniyon kesesini oluşturmak üzere farklı bölgelere ayrılmıştı.
Embriyoyu oluşturmak üzere ayrılan hücrelerse embriyonun ilk taslağını oluşturmak üzere, döllenmeyi takiben 15. günde tekrar 3 farklı tabakaya ayrılır. Tüm organları ve vücut sistemleri, endoderm, mezoderm ve ektoderm dediğimiz bu üç ana tabakadan gelişir.
Ektoderm tabakası, bebeğinizin beyin, omurilik, sinirler ve omurgasını oluşturacak olan nöral tüpe dönüşmeye başlar. Nöral tüpün baş kısmı kalınlaşarak, beyni oluşturur. Daha 23. günde beynin üç bölümü ayırt edilebilir haldedir. Bu esnada, nöral tüp kendi ekseni etrafında kapanarak, omurgayı oluşturur. Bu ka- panma aşamasında bir aksaklık olursa, nöral tüp defektleri (NTD) dediğimiz doğumsal kusurlar oluşabilir. Folik asit takviyelerini bu sakatlıkları önlemede çok etkili olduğu kanıtlandığı için kullanırız. Bu tabakadan ayrıca bebeğinizin cildi, saçları, kıl kökleri, tırnakları, ter bezleri, diş minesi ve meme gelişir.
Mezoderm adı verilen orta tabakadan da kalp ve dolaşım sistemi oluşmaya başlar. Embriyonun daha 21. gündeki bu karmaşık gelişimi tam bir mucizedir. Bu yeni oluşan yapılara besinlerin ulaştırılabilmesi için dolaşım sisteminin çok erken oluşması sürpriz olmayacaktır. Hatta gelecek hafta, kalp odacıklara ayrılıp atmaya ve kan pompalamaya başlayacak. Bu tabakadan ayrıca bebeğinizin kasları, kıkırdak, kemik dokusu ve cilt altı dokusu gelişir.
Endoderm tabakasından da bebeğinizin akciğerleri, bağırsakları, üriner sistemi, tiroit bezi, karaciğeri ve pankreası gibi iç organlar oluşur.
Bu üç tabaka, eşzamanlı olarak bir orkestra halinde embriyoyu oluşturmaya devam eder.
17. günde tiroit bezinin merkezi kısmı belirir. Bu önemli salgı bezi tüm yaşamı boyunca metabolizma hızını düzenleyecek.
22. günde de soluk borusunun oluşmasıyla solunum sistemi şekillenmeye başlar.
Beni neler bekliyor?
Şu ana kadar gebeliğe bağlı bazı rahatsızlıklar hissetmiş olabilirsiniz. Çoğu kadın bu erken dönemde, memede hassasiyet, bitkinlik, uyku hali ve sık idrara çıkmaktan şikâyetçidir. Henüz erken olsa da bulantılarınız da olabilir.
Çevrenizdekiler sizde herhangi bir değişim fark etmeyeceklerdir. Özel bir gecede de olsa bir kadeh de olsa zararlarını öngöremediğimiz için gebelikte ve korunmadığınız dönemde alkolden uzak durmalısınız.
Bebeğinizin gelişiminde bu ilk aylar çok kritik olduğu için şimdiden bazı önlemler almak sizin ve bebeğinizin sağlığını koruyacaktır. Erken sağlık hizmeti almak, özellikle gebe kalmadan daha planlarken doktora başvurmak, iyi bir gebelik öncesi bakım ve gebelik süresince dikkatli olmak hem sizin rahat ve sağlıklı bir gebelik süreci geçirmeniz hem de bebeğinize en sağlıklı ortamı hazırlayabilmeniz açısından çok önemlidir.
Multivitamin preparatınıza sadece folik asit olarak bakmamalısınız. Özellikle gebeliğe özel multivitamin preparatları diğerlerine göre daha fazla folik asit, kalsiyum, demir ve vitaminleri içerir. Gebelikte bunlara ihtiyacınız artsa da fazla abartmamak ve zararlı doza çıkmamak için doktorunuzun önerdiğinin dışına çıkmamalısınız.